Lò hơi tầng sôi: bảo trì và làm sạch dàn trao đổi nhiệt

Dàn trao đổi nhiệt là bộ phận then chốt trong hệ thống lò hơi tầng sôi, đóng vai trò truyền nhiệt hiệu quả từ buồng đốt sang nước hoặc hơi. Tuy nhiên, sau một thời gian vận hành, bề mặt của dàn dễ bị bám cặn, ám muội hoặc ăn mòn, khiến hiệu suất hệ thống suy giảm nghiêm trọng. Nếu không được bảo trì và làm sạch định kỳ, doanh nghiệp sẽ đối mặt với chi phí nhiên liệu tăng cao, nguy cơ hư hỏng thiết bị và gián đoạn sản xuất. Trong bài viết này, chúng ta sẽ cùng tìm hiểu các phương pháp bảo trì và làm sạch dàn trao đổi nhiệt giúp hệ thống lò hơi tầng sôi hoạt động ổn định và tiết kiệm hơn.

Trong các hệ thống lò hơi công nghiệp, đặc biệt là lò hơi tầng sôi, dàn trao đổi nhiệt giữ vai trò then chốt trong việc chuyển đổi năng lượng từ nhiên liệu thành hơi nước. Tuy nhiên, sau một thời gian vận hành, hiện tượng đóng cặn, bám bụi và ăn mòn xảy ra khiến hiệu suất giảm sút nghiêm trọng, tiêu tốn nhiên liệu và gây gián đoạn sản xuất. Đây là "kẻ thù thầm lặng" mà không phải ai cũng để ý đến – cho đến khi thiệt hại xảy ra.

Vậy bí quyết để duy trì hiệu suất vận hành tối ưu của lò hơi tầng sôi là gì? Câu trả lời nằm ở công tác bảo trì và làm sạch dàn trao đổi nhiệt – một khâu quan trọng nhưng thường bị đánh giá thấp.

Vì sao dàn trao đổi nhiệt lại quan trọng trong lò hơi tầng sôi?

Lò hơi tầng sôi hoạt động với nhiệt độ cao và môi trường cháy khắc nghiệt, nơi nhiên liệu được đốt cháy trong lớp vật liệu tầng sôi như cát hoặc tro. Trong quá trình này, dàn trao đổi nhiệt – thường bao gồm các ống nước, ống khói hoặc giàn gia nhiệt – tiếp nhận nhiệt từ quá trình đốt và truyền cho nước để tạo ra hơi.

Nếu bề mặt trao đổi nhiệt bị bám cặn, ám muội, hay thậm chí bị ăn mòn, quá trình truyền nhiệt sẽ bị cản trở. Hậu quả:

• Hiệu suất nhiệt giảm từ 10–30%, tùy theo mức độ đóng cặn.
• Tăng tiêu thụ nhiên liệu đáng kể, làm đội chi phí sản xuất.
• Nguy cơ cháy nổ, nứt ống do tích tụ áp suất và nhiệt cục bộ.
• Tuổi thọ lò hơi suy giảm, phải thay thế sớm thiết bị.

Vì thế, việc làm sạch và bảo trì định kỳ dàn trao đổi nhiệt là điều không thể xem nhẹ.

Các nguyên nhân gây suy giảm hiệu suất trao đổi nhiệt

Dưới đây là những "thủ phạm chính" khiến dàn trao đổi nhiệt bị bẩn hoặc hỏng:

• Đóng cặn muối khoáng: Nước cấp không được xử lý đúng cách sẽ mang theo canxi, magiê... tạo thành lớp cặn bám cứng.
• Ám muội than và bụi tro: Trong môi trường đốt tầng sôi, bụi và muội bám lên bề mặt ống truyền nhiệt là điều không thể tránh.
• Ăn mòn hóa học hoặc điện hóa: Do pH nước không ổn định hoặc chênh lệch điện thế giữa kim loại và môi trường xung quanh.
• Ăn mòn nhiệt: Khi nhiệt độ tăng quá cao do truyền nhiệt kém, vật liệu có thể bị suy yếu hoặc nứt.

Nếu không phát hiện và xử lý sớm, những vấn đề này có thể dẫn đến sự cố nghiêm trọng hoặc thậm chí dừng lò bất ngờ.

Các phương pháp bảo trì và làm sạch hiệu quả

Để giữ cho dàn trao đổi nhiệt luôn hoạt động trong tình trạng tốt nhất, cần áp dụng các phương pháp bảo trì định kỳ và làm sạch chuyên sâu như sau:

a. Làm sạch cơ học – Hiệu quả, đơn giản, tiết kiệm

Phương pháp này bao gồm:

• Dùng chổi cọ chuyên dụng để chà rửa bên trong các ống trao đổi nhiệt.
• Sử dụng áp lực khí nén hoặc nước cao áp để thổi sạch bụi tro và cặn bám.
• Ống rung hoặc thiết bị rung tự động giúp rơi bụi tro ra khỏi bề mặt ống.

Ưu điểm:
 Nhanh, dễ triển khai.
 Không dùng hóa chất nên thân thiện môi trường.

Nhược điểm:
 Không hiệu quả với lớp cặn cứng hoặc lâu ngày.
 Yêu cầu ngừng lò tạm thời để thực hiện.

b. Làm sạch hóa học – Loại bỏ triệt để cặn và ăn mòn

Áp dụng các dung dịch hóa chất để hòa tan hoặc làm mềm cặn. Thường dùng:

• Acid nhẹ (như HCl nồng độ thấp) để tẩy cặn canxi, silicat.
• Dung dịch kiềm để xử lý dầu mỡ và chất hữu cơ.
• Chất chống ăn mòn để bảo vệ bề mặt sau khi làm sạch.

Phương pháp này cần có chuyên môn cao, giám sát kỹ lưỡng để tránh gây ăn mòn ngược hoặc hư hại thiết bị.

c. Bảo trì dự phòng – Đầu tư nhỏ, lợi ích lớn

• Lập kế hoạch bảo trì định kỳ hàng tháng, quý, năm.
• Theo dõi hiệu suất truyền nhiệt bằng cảm biến nhiệt độ đầu – cuối.
• Kiểm tra nước cấp định kỳ, đảm bảo chất lượng và độ pH.
• Trang bị bộ lọc bụi hiệu quả ở buồng đốt để giảm bụi bám.
• Sơn phủ hoặc bọc cách nhiệt chống ăn mòn ở dàn trao đổi nhiệt.

Việc này giúp bạn phát hiện sớm vấn đề, chủ động xử lý trước khi gây hỏng hóc.

Bắt đầu từ hôm nay – đừng để "bệnh" thành "nặng" mới chữa

Rất nhiều doanh nghiệp hiện nay đã và đang đốt tiền mỗi ngày chỉ vì dàn trao đổi nhiệt của lò hơi không được bảo trì đúng cách. Đừng để công ty của bạn nằm trong số đó.

Hãy:

 Kiểm tra lại kế hoạch bảo trì lò hơi tầng sôi trong doanh nghiệp.
 Liên hệ đơn vị kỹ thuật chuyên nghiệp để đánh giá mức độ đóng cặn hiện tại.
 Lên lịch làm sạch định kỳ ít nhất 3–6 tháng/lần, tùy theo công suất vận hành.
 Đầu tư vào hệ thống giám sát nhiệt độ và áp suất để phát hiện kịp thời sự cố.
 Đào tạo nhân viên kỹ thuật về quy trình xử lý cặn và bảo trì cơ bản.

Tổng kết: Bí quyết nằm ở sự chủ động

Dàn trao đổi nhiệt là "lá phổi" của hệ thống lò hơi tầng sôi. Nếu để nó "nghẹt thở" vì bụi, cặn và ăn mòn, toàn bộ dây chuyền sản xuất của bạn sẽ bị ảnh hưởng.

Bảo trì không phải là chi phí – đó là khoản đầu tư thông minh để doanh nghiệp vận hành ổn định, tiết kiệm nhiên liệu và nâng cao hiệu quả sản xuất.

Hãy liên hệ với chúng tôi theo địa chỉ dưới đây để được tư vấn về lò hơi, nồi hơi, và các thiết bị hơi nhiệt:

HeX Boiler - CÔNG TY TNHH NĂNG LƯỢNG NHIỆT BÁCH KHOA.

Địa chỉ: Số 268B, Quốc Lộ 2, Khu 2, Xã Phù Lỗ, Huyện Sóc Sơn, Tp Hà Nội.

Hotline: 0917 754 059

Email: info@hexboiler.com